Cynllun Strategol

Blaenoriaethau 2022 – 2025

• Ymgysylltu gyda’r cyhoedd gan wrando ac ystyried yr hyn gaiff ei fynegi yn deg a chytbwys. Gweithredu ar ran pobl, boed yn weithwyr neu aelodau’r cyhoedd, os ydynt yn wynebu rhwystrau wrth ddefnyddio’r Gymraeg. Cymryd bob cyfle i estyn allan at gynulleidfa ehangach.
• Codi ymwybyddiaeth am yr hawliau cyfreithiol sydd gan ddefnyddwyr y Gymraeg gan gymryd pob cyfle i estyn allan at gynulleidfa ehangach.
• Gweithredu trefn gwyno effeithiol sy’n atal methiannau rhag parhau neu gael eu hail adrodd.
• Addysgu a rhannu gwybodaeth am ganlyniadau arwyddocaol gwaith achos gyda chynulleidfaoedd targed o bob math.
• Cynnal darnau gwaith ymatebol sy'n ceisio darganfod a oes gan rai grwpiau o ddefnyddwyr y Gymraeg fwy o anawsterau i arfer eu hawliau oherwydd eu hamgylchiadau a gwneud argymhellion i’w cefnogi.
• Gosod safonau ar gyrff mewn modd amserol unwaith i safonau gael eu cyflwyno gan y Senedd. O fewn oes y cynllun hwn ac yn unol â Chytundeb Rhyngweithio Llywodraeth Cymru a Phlaid Cymru, disgwylir gwneud hynny ar gyfer y sefydliadau canlynol; trafnidiaeth gyhoeddus, rheoleiddwyr yn y sector iechyd, cyrff cyhoeddus sy’n dal y tu allan i’r gyfundrefn safonau ar hyn o bryd a chwmnïau dŵr.

Blaenoriaethau 2022-25

• Cynllunio adroddiad 5-mlynedd ar sefyllfa’r Gymraeg (2021–25) a fydd yn cynnwys dadansoddiad o ganlyniadau Cyfrifiad 2021 ac asesiad o’u goblygiadau, i’w gyhoeddi yn 2026.
• Meithrin dealltwriaeth o waith comisiynwyr iaith ac asiantaethau eraill ledled y byd a rhoi llwyfan i arferion llwyddiannus o Gymru.
• Craffu ar ddeddfwriaeth sy’n effeithio ar y Gymraeg, gan gynnwys

Bil Amaeth

Bil Addysg Drydyddol

Bil Addysg Gymraeg

• Dylanwadu ar bolisi sy’n effeithio ar y Gymraeg gan roi sylw penodol i:

Addysg

Iechyd a Gofal

Tai a chynllunio

• Cydweithio a rhannu gwybodaeth â phartneriaid perthnasol i ddylanwadu ar bolisi a deddfwriaeth a chyfrannu yn adeiladol at drafodaethau yn ymwneud â meysydd sy’n effeithio ar y Gymraeg.
• Ymchwilio ac adrodd ar sefyllfa’r Gymraeg a siaradwyr Cymraeg mewn meysydd polisi er mwyn gosod sail tystiolaeth ar gyfer safbwyntiau’r Comisiynydd.

Blaenoriaethau 2022 – 2025

• Gweithredu strategaeth rheoleiddio gwirioneddol rhagweithiol.
• Cymryd camau rheoleiddio priodol i drawsnewid perfformiad sefydliadau yn y meysydd allweddol hynny sy’n parhau i brofi’n broblematig:

Sgiliau a recriwtio

Safonau llunio polisi

• Sefydliadau i wneud mwy i hyrwyddo’r cyfleoedd maent yn eu darparu i ddefnyddio’r Gymraeg mewn dau faes penodedig:

Polisïau defnydd mewnol

Defnydd gwasanaethau

• Sicrhau bod sefydliadau’n cydweithio gyda’i gilydd ac yn arloesi er mwyn ymateb yn gadarnhaol i'r gofynion sydd wedi eu gosod arnynt drwy gyfrwng cyngor y Comisiynydd, ac arferion effeithiol sydd wedi eu casglu a’u hyrwyddo.
• Trawsnewid perfformiad a gallu Byrddau Iechyd ac Ymddiriedolaethau gwasanaethau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol i gynnig ymgynghoriadau clinigol yn y Gymraeg, drwy wella ansawdd cydymffurfiaeth cyrff â gofynion a osodir arnynt drwy safon 110 a safon 110A.

Blaenoriaethau 2022 – 2025

• Hwyluso defnyddio’r Gymraeg gyda busnesau ac elusennau drwy gynnal hyfforddiant, darparu canllawiau a rhannu arfer dda.
• Mwy o ymrwymiadau i ddefnyddio’r Gymraeg gan fusnesau ac elusennau. Targedu’r sectorau canlynol yn benodol:

Archfarchnadoedd

Darparwyr iechyd a gofal

Elusennau cenedlaethol

Banciau

• Cydweithio gyda chyrff ariannu a rhwydweithiau er mwyn dylanwadu ar ragor o fusnesau ac elusennau i ddefnyddio’r Gymraeg.
• Darparu cyngor am ffurfiau safonol enwau lleoedd Cymru gan roi amlygrwydd iddynt drwy ail lansio’r Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru ar ei newydd wedd yn 2024. Datblygu ein gallu i ddarparu cyngor am ffurfiau enwau tirweddol a chyhoeddi canllawiau safoni i gefnogi’r gwaith.

Ein pobl yw ein hadnodd pwysicaf ac mae cyfraniad gweithlu gwybodus, sy’n llawn cymhelliant yn hanfodol i gyflawni ein hamcanion. Mae’r Comisiynydd yn ymrwymo i greu diwylliant sefydliadol sy’n hybu datblygiad, meithrin talent a photensial, mewn awyrgylch lle mae parch, ymddiriedaeth, cefnogaeth a theimlad o gymuned glos yn ganolog i’r hyn rydym yn ei wneud.

I gyflawni hyn byddwn yn blaenoriaethu:

• Llywodraethiant cryf trwy sicrhau bod ein polisïau, gweithdrefnau a’n systemau yn ymgorffori arfer da, tegwch a chydymffurfiaeth gyda’n gofynion statudol.
• Creu diwylliant cefnogol sy’n seiliedig ar ymddiriedaeth a pharch, drwy gynnig ystod o ymyraethau i greu amgylchedd gwaith sy’n cefnogi iechyd a lles ein swyddogion.
• Gyrru gwelliant wrth fabwysiadu proses o ddatblygu perfformiad sy’n seiliedig ar sgyrsiau agored, dwy ffordd ar draws y flwyddyn, a sicrhau bod bob unigolyn yn cael y cyfle i ddatblygu a ffynnu yn eu swyddi.

Bydd angen cyfathrebu’n effeithiol er mwyn cyflawni ein hamcanion strategol. Bydd angen sicrhau ein bod yn rhannu negeseuon perthnasol er mwyn cyrraedd ac ymgysylltu gyda chynulleidfaoedd amrywiol a rhanddeiliaid ym mhob rhan o Gymru a thu hwnt.

Byddwn yn canolbwyntio ar y blaenoriaethau canlynol:

• Datblygu Strategaeth Gyfathrebu newydd – er mwyn adnabod prif negeseuon y sefydliad ac egluro sut y byddwn yn eu teilwra a’u rhannu’n eang ar draws platfformau gwahanol i gyrraedd ystod eang o gynulleidfaoedd. Byddwn yn adolygu ein dulliau presennol o gyfathrebu ac yn ystyried sut y gallwn gynyddu ein traweffaith a chyrraedd cynulleidfaoedd newydd.
• Datblygu brand cryf a gweledol - Byddwn yn parhau i ddatblygu ein brand er mwyn sicrhau ei fod yn adlewyrchu ein gwerthoedd a’n gweledigaeth fel sefydliad.
• Byddwn yn parhau â’r gwaith o ddatblygu’r wefan i gynnwys gwybodaeth sy’n glir, yn gywir, ac yn gyfredol. Byddwn yn datblygu ffyrdd newydd o sicrhau bod ymwelwyr â’r wefan yn cael gwybodaeth berthnasol yn gyflym ac yn effeithiol.
• Rhedeg ymgyrchoedd cenedlaethol i hyrwyddo’r defnydd o’r Gymraeg - Byddwn yn rhedeg ymgyrchoedd amrywiol, fel ffordd o gyfleu negeseuon allweddol, ac er mwyn ymgysylltu â’n partneriaid, ein rhanddeiliaid, a’n cynulleidfaoedd.

Byddwn yn gweithredu trefniadau llywodraethu priodol er mwyn sicrhau ein bod yn cydymffurfio â gofynion a dyletswyddau cyfreithiol fel cydraddoldeb ac amrywiaeth, diogelu data, gofynion amgylcheddol a rhyddid gwybodaeth.

Yn ogystal â Phanel Cynghori a benodir gan Weinidogion Cymru, mae gennym Bwyllgor Archwilio a Risg ac rydym wedi penodi archwilwyr mewnol i roi trosolwg annibynnol o weithrediad y sefydliad. Fel penodiad cyhoeddus mae’r Comisiynydd yn ymrwymo i’r safon uchaf o weinyddiaeth fewnol. Mae swyddog wedi ei benodi yn Rheolwr Risg ac mae’r Comisiynydd yn hyrwyddo diwylliant o gyfrifoldeb ac atebolrwydd priodol drwy’r sefydliad.

Byddwn yn:

• Mesur ein cydymffurfiaeth gyda Rheoliadau Diogelu Data Cyffredinol (GDPR) drwy fonitro ac adolygu mewnol, a thrwy unrhyw gwynion wedi’u cadarnhau gan y Comisiynydd Gwybodaeth.
• Cynnal ac adolygu ein cofrestr risg yn rheolaidd.
• Cynnal cyfarfodydd chwarterol y Panel Cynghori a’r Pwyllgor Archwilio a Risg i gynnig her adeiladol a chynghori’r Comisiynydd.
• Adrodd ar ein perfformiad i Bwyllgor Diwylliant a’r Gymraeg y Senedd yn flynyddol.

Mae gan y Comisiynydd Gynllun Cydraddoldeb Strategol a byddwn yn parhau i weithredu’r cynllun yn ein trefniadau mewnol. Er nad yw’r Comisiynydd yn destun i ddyletswyddau llawn y Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015, ei nod yw ymgorffori’r egwyddor o ddatblygiad cynaliadwy yn y ffordd y mae’n rhedeg y sefydliad, ac i gyfrannu tuag at saith Nod Llesiant Cymru.

Byddwn yn sicrhau ein bod yn gwneud y defnydd gorau o’r adnoddau sydd gennym drwy reolaeth ariannol gref a phrosesau adrodd a monitro rheolaidd. Byddwn yn sicrhau bod ein cyfrifon blynyddol yn cydymffurfio â gofynion y Trysorlys, safonau cyfrifyddu ac unrhyw gyfarwyddiadau gan Lywodraeth Cymru. Byddwn yn sicrhau cynllunio ariannol priodol ac atebolrwydd drwy lunio cyllideb fanwl yn flynyddol a byddwn yn sicrhau bod ein gofynion ariannol yn eglur i Lywodraeth Cymru drwy baratoi amcangyfrif o incwm a gwariant y Comisiynydd ar gyfer y flwyddyn ariannol sydd i ddod.

Byddwn yn sicrhau bod ein isadeiledd technoleg gwybodaeth ac ystadau yn addas ac yn gyfredol. Bydd gennym drefniadau cadarn ar waith i ddiogelu rhag bygythiadau seibr a byddwn yn gweithio tuag at achrediad diogelwch seibr yn ystod blwyddyn gyntaf y cynllun strategol. Byddwn yn parhau i brofi ein systemau ac i weithio gyda rhanddeiliaid a rhannu arfer da.