Addysg

Plant yn gwneud gweithgareddau

Y system addysg a hyfforddiant yw’r prif ddull o greu siaradwyr Cymraeg. Yn ei strategaeth Cymraeg 2050 gosododd y Llywodraeth darged ar gyfer cynyddu cyfran y dysgwyr sy’n gadael addysg statudol yn gallu siarad Cymraeg i 70% (25,000) erbyn 2050. Gosododd hefyd dargedau uchelgeisiol ar gyfer cynyddu niferoedd yr athrawon sy’n addysgu’r Gymraeg fel pwnc neu’n addysgu drwy gyfrwng y Gymraeg yn y sector cynradd ac uwchradd. 

Rhan hollbwysig o hyn yw sicrhau bod cynifer â phosibl o blant yn derbyn gofal ac addysg blynyddoedd cynnar trwy gyfrwng y Gymraeg fel eu bod yn fwy tebygol o drosglwyddo i dderbyn eu haddysg statudol yn Gymraeg. Rydym yn awyddus i sicrhau bod polisïau blynyddoedd cynnar Llywodraeth Cymru yn cefnogi’r amcan hwn. 

 

Gwnio mewn ystafell ddosbarth

Un arall o dargedau strategaeth Cymraeg 2050 yw cynyddu’r defnydd a wneir o’r Gymraeg ac un o’r mannau pwysig ar gyfer hynny yw’r gweithle. Mae gan y sector ôl-16 ac addysg uwch rôl hollbwysig wrth bontio’r defnydd o’r Gymraeg o’r byd addysg i mewn i fyd gwaith. Byddwn yn ceisio dylanwadu ar bolisïau yn y sectorau hyn i sicrhau bod cyfleoedd i astudio trwy gyfrwng y Gymraeg mewn colegau, prifysgolion ac mewn dysgu seiliedig ar waith.   

Gwyliwch y fideo isod o'n digwyddiad yn yr Eisteddfod Genedlaethol yn Nhregaron i gofio’r diweddar Aled Roberts, Comisiynydd y Gymraeg rhwng 2019 a 2022. Roedd y digwyddiad yn talu teyrnged i Aled a’i waith dros y Gymraeg ac yn benodol ym myd addysg. 

Mae ein gwaith allweddol diweddar yn y maes hwn yn cynnwys:

  • Argymhellion ar gyfer cynyddu sgiliau iaith Gymraeg y gweithlu addysg.
  • Ymateb i ymgynghoriadau ar greu cwricwlwm newydd i Gymru gan geisio sicrhau y byddai’n arwain at greu siaradwyr Cymraeg hyderus.
  • Hwyluso mynediad at addysg Gymraeg drwy drefniadaeth teithio hygyrch.

Cyhoeddiadau diweddar:

Y Gymraeg a'r gweithlu addysg statudol

Tystiolaeth Comisiynydd y Gymraeg i Ymchwiliad y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg ar
egwyddorion cyffredinol Bil y Gymraeg ac Addysg (Cymru)

Er inni weld rhai datblygiadau clodwiw yn ystod y blynyddoedd diwethaf, nid ydynt wedi bod yn ddigonol, ac ychydig iawn o gynnydd sydd wedi bod mewn gwirionedd.

Er mwyn sicrhau cynnydd, rhaid i'r llywodraeth gyflwyno newidiadau strategol i sicrhau bod y system addysg yn creu siaradwyr Cymraeg rhugl.

Mae angen buddsoddiad sylweddol hefyd i wella sgiliau iaith y gweithlu addysg presennol ac yn y dyfodol.