Angen, nid dewis, yw derbyn gwasanaeth iechyd a gofal drwy gyfrwng y Gymraeg. Ceir cydnabyddiaeth lefel uchel o’r angen hwn yn fframwaith strategol y Llywodraeth, Mwy na Geiriau: ‘Mae gofal ac iaith yn mynd law yn llaw a gellir peryglu ansawdd y gofal drwy fethu â chyfathrebu â phobl yn eu hiaith gyntaf.’
Er yr ymrwymiad hwn gan y Llywodraeth i hyrwyddo’r defnydd o’r Gymraeg yn y maes iechyd a gofal a bod safonau’r Gymraeg yn eu lle ar gyfer y sector, nid oes sicrwydd y bydd pobl yn gallu derbyn gwasanaethau iechyd a gofal yn Gymraeg. Mae angen llawer mwy o weithredu a chyllid i sicrhau bod hynny yn digwydd gyda phwyslais ar ddatblygu sgiliau iaith y gweithlu.
Mae ein gwaith allweddol diweddar yn y maes hwn yn cynnwys:
- Argymhellion ar wella gwasanaethau iechyd a gofal i bobl sy’n byw â dementia.
- Codi’r ymwybyddiaeth o’r angen i asesiadau poblogaeth o dan Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 roi gwell ystyriaeth i anghenion gofal siaradwyr Cymraeg.
- Codi ymwybyddiaeth o bwysigrwydd datblygu gweithlu iechyd a gofal sy’n gallu darparu gwasanaethau yn y Gymraeg.
Mae cyhoeddiadau diweddar yn cynnwys Gofal dementia siaradwyr Cymraeg.