Pam safoni enwau lleoedd?

Gwasanaeth ymgynghorol ar enwau lleoedd 

Rydym yn cynnig cyngor i unigolion a sefydliadau o bob math ar ffurfiau safonol enwau lleoedd yng Nghymru.  

 
Mae’r gwaith o safoni enwau lleoedd yn digwydd ers degawdau yng Nghymru. Ddiwedd y 1960au, yn dilyn ymgyrchoedd i ddifrodi arwyddion ffordd uniaith Saesneg, comisiynodd Llywodraeth San Steffan adroddiad ar ddiffyg arwyddion ffordd dwyieithog yng Nghymru. Derbyniodd y Llywodraeth argymhellion yr adroddiad y dylid codi arwyddion dwyieithog yng Nghymru a bod angen sefydlu pwyllgor i gynghori awdurdodau lleol, y Post Brenhinol, yr Arolwg Ordnans ac eraill ar sut i sillafu’r enwau’n gywir. Yn sgil datganoli, trosglwyddwyd y cyfrifoldeb hwn o’r Swyddfa Gymreig i Fwrdd yr Iaith Gymraeg, ac yna i Gomisiynydd y Gymraeg yn 2012. 

Gwaith y Panel Safoni Enwau Lleoedd

Mae gan y Comisiynydd banel o arbenigwyr i’n cynorthwyo â’r gwaith hwn, panel sy’n cynnwys academyddion, cynrychiolaeth o Lywodraeth Cymru a chynrychiolaeth o Gymdeithas Enwau Lleoedd Cymru. Prif waith y Panel Safoni Enwau Lleoedd yw dehongli, diweddaru ac ymestyn y confensiynau safoni a geir yn y cyfeirlyfr Rhestr o Enwau Lleoedd (Gwasg Prifysgol Cymru, 1967). Bydd y panel hefyd yn ystyried ystyr, hanes a tharddiad yr enwau lleoedd ynghyd â'r defnydd cyfredol ohonynt wrth lunio'i argymhellion. 

 
Mae’r confensiynau a’r egwyddorion y mae’r panel yn eu dilyn wrth safoni enwau lleoedd wedi eu crynhoi mewn dogfen o ganllawiau. Wrth ddilyn y canllawiau cenedlaethol hyn, nod y Panel Safoni Enwau Lleoedd yw: 

anelu at gysondeb cenedlaethol yn y ffordd y caiff enwau lleoedd eu sillafu;
osgoi amlhau ffurfiau; 
cydymffurfio ag egwyddorion orgraff safonol Cymraeg modern.

Ymgynghori a chydweithio â sefydliadau 

Rydym yn ymgynghori ac yn cydweithio’n agos ag awdurdodau lleol ar draws Cymru er mwyn sicrhau bod barn a gwybodaeth leol yn cael eu hystyried yn y broses safoni. Mae gennym hefyd berthynas agos â’r Arolwg Ordnans ac rydym yn cynghori’r Arolwg yn ôl y gofyn ar y ffurfiau i’w defnyddio ar eu mapiau. 

 
Rydym yn falch o gydweithio â nifer o sefydliadau sy’n ymddiddori mewn enwau lleoedd i hyrwyddo statws a phwysigrwydd enwau Cymru.   

Dolenni defnyddiol