Am beth allwch chi gwyno?

Os ydych yn teimlo eich bod wedi derbyn gwasanaeth Cymraeg anfoddhaol, neu bod sefydliad yn trin y Gymraeg yn llai ffafriol na’r Saesneg, gallwch gwyno wrthym ni. Gallwch hefyd gysylltu â ni i wneud cais i ni ystyried honiad o ymyrraeth â’ch rhyddid i ddefnyddio’r Gymraeg.

Am bwy allwch chi gwyno?

Mae yna rywfaint o wahaniaeth yn y ffordd gallwn ni ddelio â chwynion, yn dibynnu ar sefyllfa gyfreithiol sefydliadau:

• Sefydliadau sy'n gweithredu safonau (Gallwch gwyno yn syth i ni am y sefydliadau hyn)
• Sefydliadau sy'n gweithredu cynlluniau iaith (Bydd angen i chi gwyno wrth y sefydliad yn y man cyntaf)
• Er nad oes gennym bŵer cyfreithiol i ymchwilio i’ch cwynion am fusnesau ac elusennau yn y rhan fwyaf o achosion, rydym yn croesawu cael gwybod am eich pryderon. Byddwn yn defnyddio eich profiadau fel sail i ddangos bod galw am wasanaethau Cymraeg a’u hatgoffa o statws swyddogol y Gymraeg yng Nghymru. Rydym yn eich annog i gwyno i’r busnes neu elusen yn y lle cyntaf.
• Gallwch wneud cais i ni ystyried honiad o ymyrraeth â'ch rhyddid i ddefnyddio'r Gymraeg. Gall unrhyw fath o sefydliad, neu unrhyw unigolyn, fod yn gyfrifol am ymyrraeth honedig â'ch rhyddid i ddefnyddio'r Gymraeg.

Sut i gwyno?

Gallwch gwyno drwy gwblhau'r ffurflen bwrpasol. Mae dolen i'r ffurflen hon ar y dde.

Pryd i gwyno?

Disgwylir i chi gyflwyno eich cwyn o fewn 12 mis ar ôl dod yn ymwybodol o’r broblem.

Sut fyddwn yn delio â'ch cwyn?

Er mwyn deall sut byddwn yn delio â'ch cwyn, cliciwch ar y dolenni ar y dde.

Ymchwilio a gorfodi

• Dyma gofrestr o ymchwiliadau sydd wedi eu cynnal i amheuon o fethiant sefydliadau i gydymffurfio â safonau'r Gymraeg yma a pha gamau gorfodi osodwyd arnynt.
• Cliciwch yma i weld yr adroddiadau ymchwiliadau i weithrediad sefydliadau â chynlluniau iaith.
• Cliciwch yma i weld yr adroddiadau ymchwiliadau i geisiadau rhyddid i ddefnyddio'r Gymraeg.

Apelio penderfyniad y Comisiynydd

Gall sefydliadau ac achwynwyr gyflwyno cais neu apêl i Dribiwnlys y Gymraeg am benderfyniadau’r Comisiynydd sy’n ymwneud â chwynion ac ymchwiliadau safonau. Mae mwy o wybodaeth ar wefan y Tribiwnlys.